ایمپکت فاکتور شاخصی برای تعیین اعتبار مجله یا ارزشیابی محقق؟
ایمپکت فکتور شاخص چیست؟
ضریب تأثیر عددی است که سالانه برای هر مجله بر مبنای میانگین تعداد دفعاتی که مقالات آن مورد استناد قرار گرفته (رفرنس داده شده) است محاسبه می شود. البته IF نباید به عنوان معیاری برای ارزیابی مقالات یک محقق و همچنین یک معیار برای استخدام، ارتقاء مرتبه و ارائه گرنت به افراد مد نظر باشد. هدف از ضریب تاثیر هیچگاه این نبوده که معیاری برای ارزیابی عملکرد یک محقق باشد. بلکه بعنوان معیاری برای ارزیابی کیفیت ژورنال مورد نظر بوده است. اما با این حال این کاربرد اشتباه بین دانشمندان و محققان در حال افزایش است و با توجه به میزان IF مجلاتی که مقالاتشان در آن ها به چاپ رسیده است رتبه بندی می شود.
این مسئله ممکن است باعث شود مجلات را به سمتی منحرف کند که از انتشار مقالات مهمی که خیلی کمتر از سایر زمینه ها مورد استناد قرار می گیرند خودداری نمایند. همچنین این کارکرد غلط موجب اتلاف وقت محققانی می شود که به دنبال IF بالاتر هستند. زیرا تعداد مقالات زیادی به مجلاتی با ضریب تأثیر بالا اما غیر مرتبط با موضوع محقق فرستاده می شوند.
این سیستم ارزیابی عددی می تواند از نوآوری نیر ممانعت نماید. زیرا دانشمندان را تشویق می کند به خاطر بالا بردن استناد به مقالاتشان، در زمینه هایی فعالیت کنند که بسیاری در حال فعالیت هستند و برجسته بودن تحقیق چندان اهمیتی نمی یابد.
همچنین این نوع نگرش باعث حذف محققان جوان (به دلیل نداشتن یا کم بودن ضریب تآثیر) در زمینه های علمی می شود حتی اگر کارهایشان بهتر و مفیدتر باشد.لذا به نظر می رسد برای ارزیابی عملکرد یک محقق بهتر است برخی از مقالات وی به دقت مطالعه و ارزیابی شود و نه اینکه اینکار بطور اتوماتیک بدست IF مجلات سپرده شود.
نکته قابل توجه دیگر این است که قاعدتاً در این زمینه ها باید هر فرد با افراد فعال در زمینه کاری دقیقاً مشابه خود مقایسه شود. زیرا ممکن است موضوعاتی وجود داشته باشند که زیاد کاربرد وسیعی ندارند اما به نوع خود کاملاً مفید و برجسته به حساب می آیند. ازاینرو تعداد استناد به آن مقاله کم می باشد که نباید دلیلی بر بی ارزش بودن آن گذاشت.
نتیجه نهایی این نگاشت این است که هر مقاله ای که در مجله دارای ایمپکت فکتور منتشر می شود یا به آن استنادات زیادی می شود لزوماً کار برجسته ای نیست و نیز هر مقاله ای که در مجلات بدون ایمپکت چاپ می شود لزوماً کیفیت پایینی ندارد.
اگر مطلب برای شما مفید بود ، دیدگاه خود را ثبت بفرمایید.
تماس با مشاور پژوهشی ریسرچ ادیتور : 07191009198 - داخلی شماره 3
ثبت دیدگاه جدید