تسلط بر سخنرانی و دفاع از پایان‌نامه
آمادگی برای سخنرانی در جلسه دفاع از پایان‌نامه
جلسه دفاع برای دانشجویان مقاطع تحصیلات تکمیلی (کارشناسی ارشد و دکتری) آزمونی مهم و خاطره‌ای به یادماندنی است. زیرا در این جلسه مجوز فراغت از تحصیل آنان صادر می شود و نمره نهایی پایان‌نامه‌ای، که ماه‌ها برای نگارش و تدوین آن تلاش کرده‌اند، مشخص خواهد شد. در بسیاری از دانشگاه‌های ایران و جهان، جلسه دفاع آخرین آزمونی است که دانشجویان این مقاطع پیش از اخذ مدرک تحصیلی خود می‌گذرانند و باید برای آن کاملاً آماده باشند.
یکی از متداول‌ترین دلایلی که هنگام سخنرانی در جلسات موجب ایجاد احساس نگرانی می‌شود ترس از این موضوع است که مطلبی را که آماده کرده‌ایم فراموش کنیم و با ریسک از دست دادن اعتبارمان مواجه شویم. روشی که بسیاری افراد برای غلبه بر این هراس استفاده می‌کنند تهیه اسلایدهای Power Point برای کمک به حافظه است. اما به هر حال، همه چیز به این سادگی نیست. زیرا، هیچ چیز به اندازه‌ای که مخاطب ببیند در سخنرانی کاملاً به اسلایدهای خود متکی هستید، اعتبار شما را زیر سوال نمی‌برد. سخنرانان با تجربه، این توانایی را دارند که قبل از نشان دادن اسلاید به مخاطب، محتوای آن را اعلام کنند. آن‌ها دست کم، ابزاری را که در دست دارند به خوبی می‌شناسند؛ بنا بر این، فقط لازم است نگاه کوتاهی به این اسلایدها بیندازند و بدانند که مطلب بعدی چیست. برای این‌که بتوانید این کار را انجام دهید، به تمرین‌های ساده‌ای برای ارتقای حافظه نیاز دارید تا مطالب سخنرانی خود را به خاطر بسپارید و در نتیجه استرستان را کم کنید.
۱- از روش «کاخ ذهن» استفاده کنید
تحقیقات مربوط به توانایی مغز نشان داده‌اند که بین روشی که ما اتفاقی را به خاطر می‌سپاریم و فضایی که این اتفاق در آن روی داده، ارتباط عمیقی وجود دارد. به عبارت دیگر، ما چیزها را بر اساس موقعیت‌های مکانی به خاطر می‌سپاریم. این تکنیکی قدیمی برای تقویت حافظه است که از آن به عنوان «کاخ ذهن» نام برده می‌شود.
۲- از نقشه‌های ذهنی استفاده کنید
نقشه‌های ذهنی نمودارهایی هستند که با کمک آن‌ها می‌توانید همه موضوعات سخنرانی خود را به جای این‌که به صورت لیست وار مشخص کنید، به شکلی بصری طرح‌بندی کنید. این کار کمک بزرگی برای تقویت حافظه است، چرا که تصویر آن شکل در مغز شما نقش می‌بندد و آسان‌تر از یک لیست خطی می‌توانید اطلاعات را بازیابی کنید، به خصوص اگر یادگیری بصری شما بهتر باشد؛ بنا بر این، سعی کنید به جای استفاده از روش‌های قدیمی یادداشت برداری، سخنرانی را از طریق یک نقشه ذهنی ارائه کنید.
۳- به تمرکز ۸ ثانیه‌ای اهمیت بدهید
کارشناسان امر تقویت حافظه می‌گویند ۸ ثانیه متوالی طول می‌کشد تا یک بخش اطلاعات توسط هیپوکامپ مغز پردازش شده و وارد حافظه شود، اطلاعات این گونه در مغز ما رمزنگاری می‌شوند. چگونه تلاش می‌کنید خود را برای یک سخنرانی آماده کنید؟ آیا برای انتقال اطلاعات از روی یادداشت‌ها به ذهنتان تمرکز دارید؟ یا عادت دارید با چک کردن ایمیل یا پاسخ دادن به تلفن در کارتان وقفه ایجاد کنید؟ قانون مهم «۸ ثانیه» را به یاد بیاورید و هنگام دریافت اطلاعات زمانی را در نظر بگیرید که در آن وقفه پیش نیاید. در این صورت، نه تنها بهتر بر موضوع سخنرانی خود تسلط می‌یابید، بلکه مدت سخنرانی را هم به میزان قابل ملاحظه‌ای کاهش می‌دهید.
۴- قانون تمرین ۲۰-۲۰-۲۰ را به کار بگیرید
چقدر وقت دارید سخنرانی خود را ارائه کنید؟ کارشناسان حافظه قانون ۲۰-۲۰-۲۰ را پیشنهاد می‌کنند که بر اساس آن هنگام تمرین می‌توانید جزئیات سخنرانی را به مدت ۲۰ دقیقه بررسی کنید و سپس همان متن را دو بار دیگر تکرار کنید
۵- با صدای بلند تمرین کنید
محققان دریافته‌اند که حافظه با تکرار بلند کلمات ۱۰ درصد بیشتر فعال می‌شود. کل سخنرانی خود را ۵ یا ۶ بار با صدای بلند بگویید. با انجام این کار و افزایش اعتماد به نفس، نه تنها حافظه خود را در مورد موضوع تقویت می‌کنید، بلکه سخنرانی خود را از روخوانی صرف به مطلبی که از درون شما برخاسته، تبدیل می‌کنید.
۶- با موزیک تمرین کنید
موزیک ابزار موثری است که در حفظ کردن اطلاعات به ما کمک می‌کند. دکتر جورجی لوزانوف، روان‌شناسی است که روش خاصی برای آموزش زبان‌های خارجی ارائه داده است. در این روش از موزیک بی‌قاعده باروک برای آموزش زبان استفاده می‌شود. این نوع موزیک نیم‌کره چپ و راست مغز را با هم فعال می‌کند. فعالیت هم‌زمان دو نیم‌کره، میزان حفظ اطلاعات را به حداکثر می‌رساند. به طوری که درصد حفظ کردن دانش‌آموزان به طور میانگین به ۹۲ درصد رسید. همین روش در آماده شدن برای سخنرانی نیز موثر است. در حالی که در بازگویی متن سخنرانی تمرین می‌کنید، از موزیک استفاده کنید تا درصد جذب و حفظ اطلاعات شما بیشتر شود.
۷- صدای خود را ضبط کنید
هنگام تمرین ارائه سخنرانی، صدای خود را ضبط کنید و سپس آن را برای خودتان پخش کنید. شنیدن بخش به بخش صدای خودتان هنگام سخنرانی، توانایی به خاطر سپاری موضوعات را بالا می‌برد؛ چون اکنون، از راهکارهای بصری و شنیداری تقویت حافظه با هم استفاده می‌کنید.
۸- قبل از خواب تمرین کنید
دانشمندان عصب‌شناسی از ارتباط بین خواب و یادگیری و تقویت حافظه پرده برداشته‌اند. یافته‌های آنان نشان می‌دهد که خوابیدن، تثبیت آخرین اطلاعاتی را که سیستم حافظه شما قبل از خواب دریافت کرده، افزایش می‌دهد؛ بنا بر این. اگر دقیقاً قبل از خوابیدن متن سخنرانی را تکرار کنید، صبح که از خواب بیدار شوید، آسان‌تر آن را به یاد می‌آورید.
۹- حافظه فعال خود را ارتقا دهید
حافظه فعال، سیستمی در مغز انسان است که امکان حفظ موقت اطلاعات و اداره اطلاعات لازم برای وظایف پیچیده مانند تجزیه و تحلیل زبان، استدلال کردن و یادگیری مطالب جدید را به وجود می‌آورد. ارتقای حافظه فعال، کنترل توانایی ما را برای توجه کردن و به خاطر سپردن افزایش می‌دهد.کارشناسان علم عصب‌شناسی معتقدند: حافظه فعال با تمرین زیاد تقویت می‌شود.
۱۰- در نهایت خیلی سخت نگیرید
در نهایت، به یاد داشته باشید که تنها خودتان از ایده‌هایی که قرار است در سخنرانی ارائه کنید، آگاهید. اگر هنگام سخنرانی موضوعی را فراموش کردید، براحتی از آن بگذرید و مطمئن باشید که مخاطب نیز متوجه آن نخواهد شد. بدانید در حال اجرای اپرا نیستید که مخاطب اشعار آن را حفظ باشد و آن را دنبال کند. اگر هم موضوع فراموش شده را در طول سخنرانی به یاد آوردید، به راحتی بگویید «نکته دیگری وجود دارد که باید اضافه کنم». بنا بر این، به جای این‌که زمانتان را صرف نگران شدن کنید، از آن برای به کارگیری ابزارهای تقویت حافظه استفاده کنید.
اگر مطلب برای شما مفید بود ، دیدگاه خود را ثبت بفرمایید.
تماس با مشاور پژوهشی ریسرچ ادیتور : 07191009198 - داخلی شماره 3
ثبت دیدگاه جدید